دسته: یادداشت

با وجود ظرفیت‌های بی‌بدیل فرهنگی، اقتصادی و تاریخی لنج و لنج‌سازی سنتی در سواحل جنوبی ایران، نبود سیاست‌های حمایتی مشخص از سوی نهادهای متولی موجب افول تدریجی این میراث زنده شده است. حال آنکه با تدوین یک سیاست یکپارچه توسط وزارت میراث فرهنگی، وزارت صمت و سازمان شیلات، می‌توان این صنعت بومی را نه تنها احیا، بلکه به مزیتی رقابتی در حوزه گردشگری، اقتصاد محلی و دیپلماسی فرهنگی تبدیل کرد.

صنعت لنج‌سازی ایران با پشتوانه‌ای چندصد ساله، از ظرفیت‌هایی بالقوه برای تبدیل شدن به یک برند صادراتی برخوردار است؛ ظرفیتی که در صورت بهره‌برداری هدفمند، می‌تواند بازار کشورهای حاشیه خلیج فارس و شرق آفریقا را در حوزه خدمات فنی و ساخت لنج تحت تأثیر قرار دهد.

در شرایطی که ساخت لنج‌های چوبی به‌عنوان یکی از آخرین جلوه‌های زنده صنایع‌دستی دریایی ایران رو به افول است، نبود آموزش رسمی و ساختارمند برای انتقال دانش این صنعت به نسل جدید، تهدیدی جدی برای تداوم این میراث تاریخی به شمار می‌رود.

صنعت لنج‌سازی سنتی در جنوب ایران، یکی از ارزشمندترین میراث‌های فرهنگی و صنعتی کشور است که امروز در معرض تهدیدهای جدی قرار دارد؛ از رکود اقتصادی و قاچاق سوخت گرفته تا ورود فناوری‌های جدید و بی‌توجهی نهادی.

لنج‌ها فقط شناورهایی برای حمل کالا یا صید ماهی نیستند؛ آن‌ها بخشی از خاطرات، آیین‌ها و سبک زندگی مردم جنوب‌اند. حضور لنج در بندر، صدای چکش در کارگاه‌های لنج‌سازی و نوای بدرقه‌ی آن در هنگام سفر، همه و همه روایتگر پیوند عمیق مردم با دریاست.

در شرایطی که لنج‌ها، نماد تاریخی تجارت و فرهنگ دریایی جنوب ایران، با تهدیدات فناورانه و اقتصادی روبرو هستند، ارائه مدلی برای توسعه پایدار این صنعت سنتی می‌تواند راهی نو برای حفظ میراث، رونق اقتصاد ساحلی و همسویی با تحولات فناورانه جهانی فراهم کند.

لنج‌سازی، هنری دیرپا و صنعتی بومی است که ریشه در خاک جنوب ایران دارد. قشم، لافت، بندر کنگ و بوشهر تنها شهرهایی نیستند که در امتداد آب‌های خلیج فارس جا خوش کرده‌اند؛ بلکه خاستگاه تمدنی هستند که در آن انسان با چوب، باد و دریا گفت‌وگو کرده است.

در دنیایی که گردشگری دریایی به یکی از پردرآمدترین صنایع تبدیل شده، کشورهای مختلف با احیای شناورهای سنتی خود، از دل تاریخ و میراث بومی، جاذبه‌ای نو برای گردشگران آفریده‌اند. این رویکرد، الگویی ارزشمند برای ایران در مسیر احیای لنج‌ها و رونق اقتصاد دریاست.