جزیره قشم سالهاست میان دوگانه مرکزگرایی و بومیگرایی گرفتار شده؛ نزاعی که کارشناسان و فعالان اقتصادی آن را «گفتوگوی کرها» مینامند. فعالان و معتمدین محلی تأکید دارند که راه برونرفت، انتخاب مدیرعامل متخصص، خوشنام و مورد وثوق مردم است تا هم توسعه اقتصادی و اجتماعی جزیره تسریع شود و هم اعتماد عمومی بازسازی شود.
مرکزگرایی و بومیگرایی؛ یک جدال بیثمر
مرکزگرایی اغلب منجر به انتصاب مدیران پروازی میشود که با مسائل و ظرفیتهای منطقه آشنا نیستند و وفاداری سیاسی جای شایستگی مدیریتی را میگیرد. در سوی دیگر، بومیگرایی واکنشی طبیعی به بیعدالتی تاریخی است، اما اگر صرفاً بر اصالت زادگاه تمرکز شود، میتواند به انحصار محلی و دور شدن از انتخاب شایسته منجر شود.
کارشناسان این جدال را «گفتوگوی کرها» مینامند؛ زیرا انرژی تصمیمگیری را مصرف میکند و پرسش اصلی را پنهان میسازد: قشم غنیمت سیاسی کوتاهمدت است یا سرمایه ملی بلندمدت؟
راه سوم؛ انتخاب شایسته و آیندهساز
راه سوم، انتخاب مدیری است که هم صلاحیت حرفهای و تخصص مدیریتی دارد، هم با فرهنگ و ظرفیتهای جزیره آشناست و مهمتر از همه مورد اعتماد و وثوق مردم باشد. تخصصهای مورد نیاز مدیرعامل منطقه آزاد قشم: تسلط بر اقتصاد دریا، ترانزیت و تجارت بینالملل، توان جذب سرمایهگذاری داخلی و خارجی و مدیریت پروژههای کلان، آشنایی با جامعه محلی، فرهنگ و ظرفیتهای انسانی جزیره، نگاه توسعه پایدار و حفاظت از محیطزیست و برنامهریزی توسعه گردشگری مسئولانه تا انبوه، شفافیت، پاکدستی و مبارزه با فساد اداری، توان ایجاد ارتباط سازنده با دولت و بخش خصوصی.
ظرفیتهای جوانان هرمزگانی
جوانان خوشنام و متخصص هرمزگان توانایی مدیریت قشم را دارند. همانطورکه در بسیاری از استانها از مدیران بومی استفاده شده، اکنون فرصت آن است، قشم بهعنوان جامعهای پویا و پرچمدار مرز دریایی ایران از این ظرفیت بهرهمند شود.
خطاب به رئیسجمهور
فعالان و معتمدین جزیره قشم خطاب به رئیسجمهور تأکید دارند: «ما انتظار داریم صدایمان شنیده شود. قشم نیازمند مدیری است که هم شایسته و متخصص باشد و هم از دل این سرزمین برخاسته باشد. هیچ سرمایهای بالاتر از اعتماد مردم نیست و هیچ توسعهای بدون سرمایه اجتماعی به سرانجام نمیرسد.» بر این پایه، از دیدگاه جمعی از مردم قشم، راه سوم یعنی عبور از نزاع بیپایان مرکزگرایی و بومیگرایی و حرکت بهسمت انتخابی عقلانی، آیندهساز و همسو با خواست مردم. مدیری که شایستگی، تخصص و اعتماد مردم را با هم داشته باشد، میتواند موجی از مشارکت، سرمایهگذاری و توسعه پایدار را به قشم بیاورد.