به گزارش روزنامه دریایی اقتصاد سرآمد، با شروع اولین روز کاری هفته، شاهد افت بازار سرمایه و کاهش ۱۸هزار واحدی (۰.۶۶درصدی) شاخص کل و کاهش ۶هزار و ۸۰۰ واحدی (۰.۸۳درصدی) شاخص هم‌وزن بودیم. به عبارتی شاخص کل به کانال ۲میلیون و ۷۱۴هزار واحدی و شاخص هم‌وزن هم به سطح ۸۲۶هزار و ۷۸۱واحدی رسید که کم‌ترین میزان از ۲۱آذر ۱۴۰۳ است.
دیروز همچنین حدود ۸۵درصد از نمادهای بازار در محدوده منفی و تنها ۱۵درصد در محدوده مثبت معامله شدند. تحت فشار بودن بازار سرمایه در صف فروش باعث خروج بیش از یک‌همت پول حقیقی از بازار خرد شد، اما در مقابل ارزش معاملات خرد نسبت به روز چهارشنبه کمتر از ۱۰درصد رشد کرد و به ۶۹۳۰میلیارد تومان رسید. محصولات شیمیایی و فلزات اساسی و خودرویی‌ها صدرنشین بازار روز گذشته از نظر ارزش معاملات بودند و به ترتیب ۸۳۱ و ۵۵۲ و ۵۴۶میلیارد تومان معامله شدند. شاخص کل بورس در اولین روز معاملاتی هفته با ریزش ۱۸هزار واحدی به سطح ۲میلیون و ۷۱۴هزار واحد
رسید.
ارزش دلاری بورس در کف ۵ساله
از سوی دیگر، بررسی گزارش‌های مالی نشان می‌دهد که بازدهی بازار سرمایه در بهمن‌ماه، بر خلاف تمامی بازارها منفی بود، اما در مقابل بازارهای موازی خوش‌اقبال بودند. افزایش تنش‌های سیاسی و تهدید ایران توسط ترامپ و اسرائیل و استیضاح همتی در این اوضاع، سبب شد تا در ماه اخیر شاهد رشد افسارگسیخته بازارهای موازی باشیم. طبیعی است که بازار سرمایه در شرایط بحران دچار هیجانات منفی و کاذب می‌شود و به ارزش ذاتی شرکت‌ها آنطور که باید بها داده نخواهد شد.
تحلیلگران دلایل متفاوتی را برای این ریزش‌های هفته اخیر متصور هستند که مهم‌ترین آن ورود عرضه‌های اولیه جدید و فروش گواهی سکه با قیمت پایین‌تری نسبت به بازار آزاد است. هرچند خبر مهم پیش‌فروش یک‌میلیون قطعه سکه طلا توسط بانک‌مرکزی با جذب نقدینگی سرگردان در کاهش تورم نیز تاثیرگذار است. خبر‌های خوبی هم داشتیم که مهم‌ترین اتفاق مثبت آن، ثبت صورتجلسه مجمع فوق‌العاده ایران‌خودرو در اداره ثبت شرکت‌ها بود؛ یکی از خبر‌های مهمی که هنوز شفافیت و رسمیت آن مشخص نیست. احتمالا میانجیگری عربستان برای توافق است به‌طوری که شبکه سی.ان.ان اعلام کرد که بن‌سلمان، ولیعهد عربستان قصد میانجیگری بین ایران و ترامپ برای رسیدن به یک توافق جدید هسته‌ای را دارد؛ لذا در ماه پایانی سال ۱۴۰۳، چشم سرمایه‌گذاران به خبر‌های پیش‌رو است که اثر مهمی در برگشت بازار و کاهش تنش‌ها خواهد داشت.
هرچند شاخص کل سقف‌های ریالی را می‌شکند و شاهد رشد ریالی در چند سال اخیر هستیم، ولی به لحاظ ارزش دلاری رشدی نداشتیم و در کف ۵ساله خود است. این روز‌ها بازار هرچه داد پس گرفت و ارزش دلاری بازار سرمایه در حالی به حوالی ۱۰۰میلیارد دلار رسیده است که با کف سال‌جاری فاصله‌ای ندارد. از آن زمان تا به امروز بیش از چندین شرکت بزرگ و کوچک در بازار پذیرش و عرضه اولیه شده‌اند و می‌توان گفت که بازار سرمایه نه‌تنها بازدهی دلاری نداشته، بلکه برای سهامداران زیان به ارمغان آورده است.
ریزش بورس، تحت تاثیر عوامل
داخلی و خارجی
رضا اداوی، کارشناس بازار سرمایه نیز علت افت بورس در روز شنبه را مجموعه‌ای از عوامل داخلی و خارجی دانست. به گفته این کارشناس، افزایش نرخ بهره بدون ریسک به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل داخلی، باعث شده سرمایه‌گذاران به سمت بازارهای موازی با ریسک کمتر و بازدهی مشخص‌تر حرکت کنند. همچنین افزایش فاصله نرخ دلار در بازار توافقی و آزاد، نشان‌دهنده عدم‌تعادل در بازار ارز بوده که بر روند معاملات بازار سهام تأثیر منفی گذاشته است.
اداوی همچنین در مورد تاثیر نرخ گاز صنایع بر عملکرد بازار گفت: « اگرچه از مدت‌ها قبل مورد انتظار بود، اما نحوه اعلام و میزان افزایش آن، تأثیر روانی قابل‌توجهی بر بازار سرمایه گذاشته است. این موضوع از چند جنبه قابل بررسی است: نخست، زمان‌بندی اعلام این خبر در شرایطی که بازار با چالش‌های متعددی دست‌وپنجه نرم می‌کند، باعث تشدید نگرانی‌های سهامداران شده است. بازار که پیش از این با ابهامات ناشی از نرخ ارز و تنش‌های ژئوپلیتیک روبه‌رو بود، اکنون با عامل جدیدی برای تردید مواجه شده است. دوم، اثر روانی این خبر بیش از اثر واقعی آن بر صورت‌های مالی شرکت‌هاست. در حالی که تأثیر واقعی افزایش نرخ گاز بر سودآوری شرکت‌ها نیازمند بررسی دقیق و محاسبات کارشناسی است، فضای احساسی حاکم بر بازار باعث شده سهامداران واکنش شدیدتری به این خبر نشان دهند. سوم، این افزایش قیمت به‌عنوان نشانه‌ای از رویکرد دولت در قبال صنایع تعبیر شده و نگرانی‌هایی را در مورد احتمال افزایش سایر هزینه‌های تولید در آینده ایجاد کرده است. این نگرانی به‌خصوص در صنایع انرژی‌بر مانند فولاد، سیمان و پتروشیمی بیشتر مشهود است. نکته قابل‌توجه این‌که واکنش بازار به این خبر، بیش از آن‌که ناشی از تحلیل دقیق اثر آن بر سودآوری شرکت‌ها باشد، متأثر از جو روانی و نگرانی از ادامه روند افزایش هزینه‌های تولید است. در چنین شرایطی، به نظر می‌رسد بازار نیازمند زمان برای هضم این خبر و ارزیابی دقیق‌تر تأثیر آن بر صنایع مختلف است.»
به گفته این کارشناس، سیاست‌های جدید ایالات‌متحده در محدودسازی فروش نفت ایران و جست‌وجو برای یافتن جایگزین‌های نفتی در بازار جهانی، تهدیدی جدی برای درآمدهای ارزی کشور است. این موضوع می‌تواند اثرات قابل‌توجهی بر اقتصاد کلان و به تبع آن، بازار سرمایه داشته باشد. در شرایط فعلی، با توجه به حجم ریسک‌های موجود در بازار، رفتار محتاطانه سرمایه‌گذاران قابل درک است. هرچند قیمت سهام بسیاری از شرکت‌ها به سطوح جذابی رسیده، اما به نظر می‌رسد تا زمان کاهش تنش‌های ژئوپلیتیک و روشن شدن وضعیت متغیرهای کلان اقتصادی، نمی‌توان انتظار بازگشت رونق پایدار به بازار را داشت.
بهناز اکبرپور، کارشناس بازار سرمایه نیز در رابطه با ادامه بازار روز شنبه در گفت‌وگویی با «اکوایران»، گفت: برای بازار روز شنبه می‌توان پیش‌بینی کرد که تعداد نمادهای صف فروش بازار نسبت به هفته گذشته کمتر باشد، اما همچنان جو منفی بر کلیت بازار حکمفرماست. برای متعادل‌شدن، نگاه سرمایه‌گذاران به نمادهای بزرگ و لیدر نظیر خودرو، صندوق‌های اهرمی یا نمادهای بزرگ دیگر بازار در گروه پالایش و بانک است.
بازنشر فانوس دریا به نقل از اقتصاد سرآمد
