مرین‌پرس
کارشناس حمل ونقل بین المللی با اشاره به کاهش عملکرد بنادر شمالی کشور، گفت: در این بنادر رغبت صاحبان کالا به صادرات غیرکانتینری به دلیل تعرفه های ارزانتر تخلیه و بارگیری و حمل نسبت به محمولات کانتینری است.
به گزارش تین نیوز، بررسی آمار سازمان بنادر و دریانوردی نشان می دهد طی ۷ ماه سال ۲۰۲۲ میلادی، مجموع تناژ انواع کالا های تخلیه و بارگیری شده در بنادر تجاری شمالی ایران شامل آستارا، انزلی، کاسپین، نوشهر، فریدون کنار و امیرآباد، نسبت به مدت مشابه سال میلادی گذشته ۲۰ درصد کاهش یافته است. به عبارت دیگر تخلیه و بارگیری کالا در بازه اشاره شده از ۳.۶ میلیون تن به ۲.۹ میلیون تن رسیده است.
در رابطه با آمار عملکرد کانتینری بنادر شمالی ایران نیز روندی مشابه دیده می شود. به طوریکه در مدت یاد شده نسبت به دوره مشابه در سال قبل، حدود ۹ درصد کاهش روی داده و از ۹۱۶۷ TEU به ۸۴۲۵ TEU رسیده است. این در حالی است که جمع تناژ کالا های ترانزیتی عبوری از بنادر تجاری ایران افزایش نسبی داشته اما این عملکرد آنقدر نبوده که بتواند آمار کل فعالیت بنادر شمالی ایران را طی ۷ گذشته نسبت به سال قبل افزایشی کند.
دلیل کاهش فعالیت بنادر شمالی
علیرضا چشم جهان، تحلیلگر مسائل حمل و نقل بین المللی در این رابطه می گوید: علاوه بر مسائل تجاری بین ایران و کشور های نوار ساحلی خزر، افزایش مدت انتظار صاحبان کالا و ترانزیت کنندگان برای تخصیص یافتن کشتی جهت حمل محمولات از مبدا بنادر شمالی ایران به مقصد بنادر آکتائو (قزاقستان)، آستاراخان (روسیه) و همچنین طولانی بودن مدت حمل کالا ها (ترانزیت تایم) توسط کشتی ها به خصوص به مقصد بندر آستاراخان و همچنین افزایش متناوب کرایه حمل دریایی توسط شرکت های کشتیرانی، از جمله عوامل مهم کاهش مجموع آمار فعالیت بنادر تجاری شمالی ایران بوده است.
چشم جهان افزود: مشکل کشتی های تجاری در دریای خزر برای عبور از کانال ولگا برای رسیدن به بندر آستاراخان روسیه، به علت کاهش عمق آب و عدم لایروبی کانال توسط طرف روسی و برخی نابسامانی های دیگر منجر به طولانی شدن مدت انتظار کشتی ها در لنگرگاه برای عبور از ولگا شده و از تعداد سفر کشتی ها کاسته و طبیعتا ظرفیت کلی حمل دریایی در حوزه دریای خزر را کاهش داده است.
وی یادآور شد: با توجه به اینکه به نظر نمی رسد در آینده نزدیک اقدام شاخصی برای رفع مشکلات کانال ولگا جهت سهولت دسترسی به بندر آستاراخان انجام شود و با نزدیک شدن فصل سرما، مشکل یخ زدگی کانال نیز به مشکلات قبلی اضافه می شود، در کوتاه مدت چاره ای جز افزایش تعداد کشتی های موجود در ناوگان به خصوص در مجموعه کشتیرانی دریای خزر نیست.
کارشناس حمل ونقل ادامه داد: البته در این مبحث دیپلماسی اقتصادی هم مهم است تا از طریق مراجع دیپلماتیک اهمیت رفع مشکلات کانال ولگا به اطلاع طرف روسی رسانده شده و از آنها درخواست انجام اقدامات اساسی شود.
چشم جهان بیان کرد: وضعیت تردد کشتی ها به بندر آکتائو (قزاقستان) به مراتب بهتر از بندر آستاراخان (روسیه) است و امیدوارم با شروع فصل صادرات غلات قزاقستان به ایران تعداد کشتی های تخصیص یافته برای تردد در مسیر بنادر شمالی ایران و بندر آکتائو افزایش پیدا کند.
وی افزود: یکی از مشکلاتی که در بنادر شمالی باعث کندی انجام کار ها و تطویل مدت تخلیه و بارگیری کشتی ها می شود، رغبت صاحبان کالا به صادرات غیرکانتینری کالا ها به دلیل تعرفه های ارزانتر تخلیه و بارگیری و حمل نسبت به محمولات کانتینری است.
وی تاکید کرد: بنابراین ضمن حل مسائل زیرساختی و تقویت توان تجهیزاتی بنادر تجاری شمال کشور، باید برای اصلاح نظام تعرفه ها به گونه ای که تخلیه، بارگیری و حمل دریایی کالا ها با استفاده از کانتینر را برای صادرکنندگان توجیه پذیر سازد، اقدام شود. تحقق چنین حرکتی باعث تسریع تخلیه و بارگیری کشتی ها در بنادر مبدا و مقصد و افزایش ظرفیت در دسترس برای حمل دریایی کالا های صادراتی و ترانزیتی می شود.
وی همچنین گفت: با تکمیل لایروبی مجتمع بندری آستارا که سازمان بنادر و دریانوردی کشور وعده انجام آنرا طی روز های آتی داده، می توانیم در فصل پاییز و زمستان شاهد ورود کشتی های رو-رو به این بندر باشیم که با حجم انبوه برای حمل دریایی کامیون و تریلر های حامل محصولات باغی و کشاورزی و کالا های صادراتی و ترانزیتی و انواع خودرو های سبک و سنگین ترانزیتی به کار می روند.
وی ادامه داد: ضمن این که این موضوع می تواند به افزایش آمار فعالیت بنادر تجاری شمالی ایران به ویژه در گیلان که در مجاورت ۳ استان حاصلخیز اردبیل، آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی قرار دارد، کمک کند.
