به گزارش روزنامه دریایی اقتصاد سرآمد، به این ترتیب میتوان گفت که اندونزی یکی از شلوغترین خطوط دریایی جهان را دارد. این کشور همچنین با منابع طبیعی وسیع، بهویژه غنی از نفت، گاز طبیعی، زغالسنگ و موادمعدنی است که این منابع نقش مهمی در پویایی انرژی و تجارت منطقهای و جهانی دارند.
پروژه انتقال پایتخت اندونزی از جاکارتا به نوسانتارا در شرق کالیمانتان بهعنوان یکی از جاهطلبانهترین اقدامات در تاریخ مدرن این کشور است. این تصمیم براساس مشکلات جاکارتا بوده که غیرقابل حل شده است. این موارد شامل جمعیت بیش از ۴۰میلیون نفر، نرخ فرونشت سالانه تا ۲۵سانتیمتر و زیرساختهای در حال نابودی به دلیل برداشت بیش از حد آبهای زیرزمینی است.
این فرآیند از دهه ۱۹۴۰ مورد بحث قرار گرفت، اما هیچ مقامی جرات انجام آن را نداشته است که توسط جوکو ویدودو، رئیسجمهور وقت، در سال ۲۰۱۹ رسمیت یافت. پایتخت جدید، نوسانتارا، نهتنها یک مرکز اداری، بلکه یک شهر نمونه «سبز، هوشمند و پایدار» است. با این حال، این پروژه با خطراتی مانند آینده مردم بومی شرق کالیمانتان، نابودی جنگلهای بارانی وعدمقطعیتهای مالی مواجه است.
اداره پایتخت جدید اعلام کرده که از مارس ۲۰۲۵ به ساختمان اداری جدید خود در نوسانتارا منتقل خواهد شد. تاکنون دفتر ریاستجمهوری، ساختمانهای وزارتخانه، شبکههای جادهای اساسی و مسکن برای ۱۲هزار کارمند ساخته شده است. با این حال، سرعت پایین سرمایهگذاری بخش خصوصی، سرعت تکمیل پروژه را تهدید میکند. تنها ۲۰درصد از ۸۰میلیارد دلار سرمایهگذاری خصوصی هدفگذاریشده دولت تاکنون تامین شده و این امر نگرانیها را در مورد تاخیر در ساخت مسکن و زیرساختهای تجاری ایجاد کرده است.
چالشهای اندونزی در پایتخت جدید
عزم دولت برای تامین مالی قابلتوجه است. در حالیکه کاهش بودجه برای تأمین مالی برنامههای اجتماعی به بخشهایی مانند آموزش و بهداشت ضربه زده، ۳۵تریلیون روپیه اندونزی (۲.۳میلیارد دلار) برای نوسانتارا در نظر گرفته شده است. کل هزینه این پروژه ۲۸.۵میلیارد دلار برآورد شده که انتظار میرود ۸۰درصد آن از سوی سرمایه گذاران خصوصی و مشارکتهای دولتی و خصوصی تامین شود.
با این حال، خروج شرکتهای بزرگی مانند اورگراند چین از این پروژه نشان داد که اعتماد سرمایهگذاران شکننده است. علیرغم حمایتهای بینالمللی مانند وامهای زیرساختی از ژاپن و چین، انتظارات پایین سود باعث میشود سرمایه خصوصی محتاطانه عمل کند. اثرات زیستمحیطی بحثبرانگیزترین جنبه دیگر پروژه است.
چالشهای محیطزیستی و جامعه محلی
در حالی که دولت نوسانتارا را بهعنوان «شهر جنگلی» معرفی کرده، اما ۶۰درصد از مساحت ۱۳۰هزار هکتاری ساختوساز توسط جنگلهای استوایی پوشیده شده است. گروههای زیستمحیطی هشدار میدهند که زیستگاههای اورانگوتانهای بورنئا و گونههای گیاهی بومی احتمالا نابود شوند و خطرات فرسایش خاک و آلودگی رودخانهها در حال افزایش است.
جوامع بومی مانند مردم بالیک نیز بر سر حقوق زمین با دولت در تضاد هستند. از نظر اقتصادی و ژئوپلیتیکی، این پروژه برای رهبری اندونزی در انجمن کشورهای جنوبشرق آسیا و ادغام در اقتصاد سبز جهانی بسیار مهم است. با این حال، کسری سرمایهگذاری بخش خصوصی میتواند دولت را مجبور به پذیرش بدهیهای بالا کند.
از طرف دیگر، جنگ قدرت بین چین و ژاپن بر سر سرمایهگذاری زیرساختی نیز ابعاد بینالمللی را به این پروژه میبخشد. همچنین هدف ۱.۵میلیون نفری برای جمعیت پایتخت جدید خطر انتقال مشکل ازدحام جمعیت جاکارتا به آن را بههمراه دارد. کارشناسان استدلال میکنند که هدف تبدیلشدن آن به یک پایتخت کامل تا سال ۲۰۲۸ به دلیل سرعت پایین سرمایهگذاری در زیرساخت غیرواقعی است و این روند احتمالا تا دهه ۲۰۳۰ طول بکشد. تأخیر در ساخت فرودگاه، تأسیسات تصفیه آب و خدمات عمومی بهویژه جدول زمانی پروژه را تهدید میکند.
توسعه زیرساختها در پایتخت جدید
پس از اعلام این پروژه، دولت اندونزی سازمان سرمایه نوسانتارا را برای نظارت بر برنامهریزی و اجرای توسعه پایتخت جدید تأسیس کرد. این سازمان وظیفه هماهنگی جنبههای مختلف پروژه از جمله تملک زمین، توسعه زیرساختها و مشارکت ذینفعان را برعهده داشته است. طرح جامع نوسانتارا با همکاری برنامهریزان شهری و کارشناسان بینالمللی تهیه شده است. این طرح شهر را شامل مناطق دولتی، مناطق مسکونی، مناطق تجاری و فضاهای سبز ترسیم میکند. این شهر در ابتدا بهگونهای طراحی شده که حداکثر ۱.۵میلیون نفر را در خود جای دهد. تحولات اولیه بر تملک زمین، ارزیابیهای زیستمحیطی و ساخت زیرساختهای اساسی متمرکز شده است.
دولت اندونزی در حال حاضر با تلاشهای انجامشده برای به حداقل رساندن جابهجایی جوامع محلی و حفاظت از اکوسیستمهای حساس، زمینهای قابلتوجهی را در کالیمانتانشرقی بهدست آورده است. توسعه زیرساخت یکی از اجزای حیاتی این پروژه بوده و دولت ساخت شبکههای حملونقل، خدمات شهری و تأسیسات عمومی را در اولویت قرار داده است. پروژههای زیرساختی کلیدی شامل ساخت بزرگراهها، پلها، راهآهن و فرودگاهها برای اطمینان از اتصال بین نوسانتارا و سایر بخشهای اندونزی است.
یکی از پروژههای شاخص، ساخت کاخ ریاستجمهوری است که مرکز نمادین و کاربردی پایتخت جدید خواهد بود. این کاخ بهگونهای طراحی شده که عناصر معماری سنتی اندونزیایی را در خود جای دهد و طراحی مدرن را با میراثفرهنگی ترکیب کند. علاوهبر این، دفاتر دولتی، مجتمعهای مسکونی برای کارمندان دولت و امکانات عمومی مانند مدارس و بیمارستانها در دست ساخت هستند. دولت همچنین بر توسعه منابع انرژی تجدیدپذیر برای تامین انرژی پایتخت جدید تمرکز کرده است. انرژی خورشیدی، انرژی بادی و انرژی آبی بهعنوان بخشی از تلاشها برای اطمینان از اینکه نوسانتارا شهری پایدار و کارآمد است، مورد بررسی قرار میگیرند.
چشمانداز اندونزی در قرن ۲۱
در مجموع، هدف پروژه نوسانتارا بیش از یک رویاست و مظهر چشمانداز قرن۲۱ اندونزی باشد. با این حال، عدماطمینان در مورد پایداری مالی، تعادل زیستمحیطی و عدالت اجتماعی موانع عمدهای را برای پروژه نشان میدهد. خطر غرقشدن جاکارتا در آب تا سال ۲۰۵۰ و سرعت ساخت نوسانتارا احتمالاً نقطهعطفی بزرگ در آینده این کشور خواهد بود. با ادامه اراده سیاسی و حمایت بینالمللی، این پروژه میتواند به یکی از برجستهترین نمونههای تحول شهری آسیا تبدیل شود.
بازنشر فانوس دریا به نقل از اقتصاد سرآمد