به نقل از ایرنا، تحقیقات علمی جدید نشان می‌دهد که تشدید گرمایش زمین و تغییر الگوی باد در منطقه خزر میانی، علت اصلی سرعت گرفتن پسروی آب دریای خزر در سال‌های اخیر است. در این فرآیند، آب تبخیر شده خزر با تغییر مسیر باد جابجا شده و گستره این دریاچه بزرگ در حال کوچک شدن است. صاحبنظران دانشگاهی ضمن ابراز نگرانی از این موضوع، خواستار بررسی دقیق علمی و کارشناسی دلایل این پدیده و ارائه راهکارهای مناسب برای مقابله با آن شده‌اند.
پیش از این، بسیاری سد سازی ها بر روی رودخانه ولگا را مهم ترین عامل اصلی پسروی آب خزر می‌دانستند، اما تحقیقات جدید نشان می‌دهد که این امر به تنهایی نمی‌تواند علت اصلی این پدیده باشد.
کارشناسان هشدار می‌دهند که با سرعت فعلی پسروی آب، تا پایان قرن سطح آب خزر بین ۹ تا ۱۸ متر کاهش خواهد یافت. این موضوع می‌تواند به خشک شدن بخش شمالی خزر، که عمق آن حدود پنج متر است، منجر شود. هر چند در قسمت های جنوبی دریای خزر در محدوده ایران، عمق دریا به ۱۰۲۵ متر می‌رسد و خشک شدن آن در این منطقه منتفی است، اما ساحل خزر در شمال ایران صدها متر عقب نشینی خواهد کرد.
کارشناسان معتقدند تمام دریاچه های جهان وقتی ورودی آب رودخانه ها به آنها کم شود، تراز آب آنها بهم خورده و کاهشی خواهد شد. تراز بارش و تبخیر در دریاچه ها همیشه منفی است و میزان تبخیر آب به مراتب بیشتر از بارشی است که بر سطح دریاچه می‌بارد. دریای خزر هم از این امر مستثنی نیست.
با توجه به روند موجود، پیش‌بینی می‌شود تا ۲۰ سال آینده خلیج گرگان و میانکاله عقب نشینی و خشک شوند. همچنین، عقب نشینی و کاهش تراز سطح دریای خزر می‌تواند چالش‌هایی در زیرساخت ها، کاربری های اقتصادی، اجتماعی، فعالیت بنادر و دریانوردی، صید و صیادی و آبخوان های ساحلی ایجاد کند.
دکتر عزیر عابسی، فوق دکتری مهندسی عمران- محیط زیست از آمریکا، معتقد است خشک شدن تالاب های منتهی به خزر از جمله تهدیدهایی است که پسروی آب برای ایران ایجاد می‌کند. وی می‌گوید در شرایط فعلی این پسروی ها برای میانکاله و تالاب انزلی نیز مشکل ساز خواهد بود.
عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل نیز با اشاره به سرعت فعلی پسروی آب، هشدار می‌دهد که تا پایان قرن فعلی عمق آب دریای خزر ۹ تا ۱۸ متر کاهش خواهد یافت و این موضوع بنادر شمال دریای خزر را از کار خواهد انداخت.
در مجموع، کارشناسان بر اهمیت تشکیل کارگروهی ویژه برای بررسی موضوع پسروی آب دریای خزر و ارائه راهکارهای مناسب تاکید دارند.
بازنشر فانوس دریا به نقل از اقتصاد آبی
