به گزارش روزنامه دریایی اقتصاد سرآمد، داخلی‌سازی قطعات مورد نیاز صنایع مختلف همواره یکی از راهبردهای اصلی جهت تقویت اقتصاد ملی ایران بوده است. وجود دهه‌ها تحریم اقتصادی و تجهیزاتی در حوزه‌های گوناگون موجب شده تا موضوع تعمیر، ساخت و تجهیز بر مبنای توان مهندسان و شرکت‌های داخلی همواره مورد توجه ویژه
باشد.
توسعه دریامحور در ایران با توجه به موقعیت فوق‌العاده استراتژیک، نوار ساحلی طولانی در شمال و جنوب و دسترسی به آب‌های آزاد از ظرفیت بسیار بالایی در حوزه تجارت، بنادر و کشتیرانی برخوردار است و می‌تواند رونق اقتصادی کشور را رقم بزند. افزایش سهم دریا از تولید ناخالص داخلی با توجه به سیاست دریامحوری باید از مهم‌ترین دل‌مشغولی‌های مسئولان نظام باشد که با برنامه‌ریزی می‌توان به اهداف ترسیم‌شده، دست یافت.
حدود یک‌سوم مرزهای کشور را مرزهای آبی دریایی تشکیل می‌دهند، بنابراین نمی‌توان به امر فعالیت‌های بندری و کشتیرانی بی‌توجه بود، زیرا برای کشوری که مرزهای طولانی آبی دارد و دسترسی به آب‌های آزاد امکان‌پذیر است، رونق کشتیرانی و تجارت دریایی امری ضروری است. از این رو، باید به نقاط ضعف و قوت این بخش توجه کامل داشت و با برنامه‌ریزی صحیح از جایگاه واقعی خلیج‌فارس و دریاهای عمان و خزر به بهترین شکل بهره برد.
اهمیت بنادر ایران
داشتن سواحل دریایی در شمال و جنوب می‌تواند توجه به توسعه دریامحور ایران را بیش از پیش برای مسئولان ضروری سازد. اهمیت تجارت دریایی و کشتیرانی در کشورهایی که نعمت دسترسی به آب‌های آزاد را دارند بر کسی پوشیده نیست و اهمیت خلیج‌فارس هم از این نظر برای کشورهای منطقه و ابرقدرت‌ها، به‌ویژه آمریکا از دیرباز مشخص بوده است. از سوی دیگر، افزایش حجم تجارت خارجی غیرنفتی و گسترش زیرساخت‌های بنادر خلیج‌فارس به‌همراه توسعه ظرفیت، نقش حیاتی را در رشد و چشم‌انداز اقتصادی کشورهای حاشیه خلیج‌فارس، بازی می‌کند. گزارش‌های ارائه‌شده از حجم تجارت در بنادر خلیج‌فارس نشان می‌دهد که این منطقه از قدرت‌های برتر تجارت دریایی به حساب می‌آید. ایران دارای بنادر مختلفی در استان هرمزگان، استان خوزستان و استان بوشهر در حاشیه خلیج‌فارس است و این بنادر از اهمیت بسیار بالایی برای رونق اقتصادی کشور برخوردار هستند.
ساخت ۷۰۰نمونه از قطعات بنادر
ساخت بیش از ۷۰۰نمونه از قطعات یدکی مورد نیاز بنادر و معرفی ۷۹قطعه مورد نیاز بنادر جهت تولید بار اول، از جمله اقدامات انجام‌شده در حوزه بومی‌سازی قطعات در سازمان بنادر و دریانوردی طی یک‌سال گذشته است. آنطور که «ایرنا» گزارش داده، از جمله اقدامات انجام‌شده در بخش بومی‌سازی ساخت قطعات، تولید بار اول و دانش‌بنیان، برگزاری چندین نمایشگاه ساخت قطعات یدکی صنایع داخلی، عقد قرارداد با شرکت‌های دانش‌بنیان، ساخت بیش از ۷۰۰نمونه از قطعات یدکی مورد نیاز بنادر، برگزاری نشست مشترک بین معاون علمی و فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان نهاد ریاست‌جمهوری و مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی با حضور شرکت‌های دانش‌بنیان و همچنین تشکیل کمیته تولید بار اول، بوده است. برگزاری نمایشگاه ساخت قطعات یدکی تولید بار اول، برنامه‌ریزی جهت امضای چندین موافقت‌نامه برای استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان به‌منظور ساخت تجهیزات و قطعات مورد نیاز سازمان بنادر و دریانوردی، ساخت ۱۲۲قطعه مورد نیاز بنادر جهت ارائه و معرفی ۷۹قطعه مورد نیاز بنادر جهت تولید بار اول از جمله برنامه‌های تدوین‌شده به منظور پیشبرد هرچه بهتر فعالیت‌ها در آینده است. در بخش تامین تجهیزات سواحل مکران نیز تامین تجهیزات از محل صندوق توسعه ملی شامل سرمایه‌گذاری در حوزه تجهیزات بندری و دریایی به ارزش ۴۵۰میلیون دلار، بهره‌برداری از ۳۰دستگاه تجهیز بندری، بهره‌برداری از ۶فروند تجهیز دریایی و در دست ساخت ۱۱فروند تجهیز دریایی از جمله موارد قابل اشاره است.
اقدامات مهم در حوزه تجهیزات دریایی و بندری
اقدامات مهمی در حوزه تجهیزات دریایی، بندری و مخابراتی، تامین تجهیزات استراتژیک، استقرار نظام فنی و اجرایی در بخش تجهیزات، بومی‌سازی ساخت قطعات، تولید بار اول و دانش‌بنیان و تامین تجهیزات سواحل مکران نیز از سوی سازمان بنادر و دریانوردی، مدنظر قرار گرفته است. تجهیزات دریایی در دست ساخت ۳۸فروند، در دست تامین ۶۶فروند و تجهیزات دریایی بهره‌برداری‌شده طی یک‌سال گذشته ۱۳فروند انواع شناور خدماتی بوده که به بنادر کشور تحویل شده است. همچنین طی یک‌ماه اخیر نیز قرارداد ساخت و تحویل ۲۶فروند انواع شناور خدماتی به ارزش بیش از ۳۰هزار میلیارد ریال با صنایع داخلی کشور، منعقد شده است. تجهیزات بندری و ایمنی در دست ساخت ۲۴دستگاه، در دست تامین ۵۹دستگاه و تجهیزات بندری و ایمنی بهره‌برداری‌شده طی یک‌سال گذشته، ۶دستگاه است.
تجهیزات مخابرات و الکترونیکی در دست تامین نیز شامل ۱۲سامانه و مرکز مخابرات و تعداد تجهیزات بهره‌برداری‌شده در این بخش طی یک‌سال گذشته، شامل سه‌سامانه و مرکز مخابرات بوده است. مجموع ارزش همه تجهیزات در دست ساخت و تامین در بخش‌های مختلف دریایی، بندری و مخابراتی بیش از ۵۴همت است و اغلب ۳۸فروند شناور خدماتی در دست ساخت تا نیمه‌نخست سال بعد تحویل بنادر کشور می‌شود. شناورهای دریایی و تجهیزات بندری در دست تامین نیز با توجه به زمان ساخت آن‌ها پیش‌بینی می‌شود که حداکثر تا دوسال آینده به بنادر کشور تحویل شوند. قرارداد ساخت، تامین، نصب و راه‌اندازی تجهیـزات و ماشین‌آلات بنـدری و دریایی، قرارداد خرید ماشین‌آلات و تجهیزات بندری، دریایی، مخابراتی و الکترونیکی، قرارداد تعمیر و نگهداری تجهیزات بندری، دریایی، مخابراتی و الکترونیکی، مطالعات طرح آمایش تجهیزات دریایی بنادر ملکی و غیرملکی، مطالعات طرح آمایش جانمایی جایگاه‌های سوخت بنادر، شیوه‌نامه تولید بار اول محصولات دانش‌بنیان و راهبردی، مطالعات طرح آمایش تجهیزات بندری و ایمنی و همچنین مطالعات طرح AIS بنادر از جمله موارد قابل اشاره در این بخش است.
ذخیره ارز با تولید داخلی در بنادر
پیش از این علی فتحی، معاون مهندسی توسعه امور زیربنایی سازمان بنادر و دریانوردی اعلام کرده بود که تولید قطعات مورد نیاز صنعت در داخل کشور، ۳۰درصد صرفه‌جویی ارزی به‌همراه دارد. این مقام مسئول در سازمان بنادر و دریانوردی با اشاره به فرمایشات رهبری، گفتند که از سال‌های گذشته تولید قطعات مورد نیاز بخش‌های بندر، دریایی، مخابرات و الکترونیک توسط شرکت‌های تولیدکننده و دانش‌بنیان داخلی آغاز شده است. در حال حاضر تمام تجهیزات بندری و دریایی توسط شرکت‌های داخلی تعمیر و نگهداری می‌شوند. فتحی همچنین گفته بود: در ۱۰سال اخیر، ۷۶۸قطعه مصرفی ضروری در داخل کشور تولید شده و وابستگی به خارج در این زمینه قطع شده است. تولید این قطعات علاوه‌بر صرفه‌جویی ارزی، ۴۰درصد نیازمندی‌های کشور به قطعات و تجهیزات را نیز پوشش می‌دهد. معاون سازمان بنادر و دریانوردی همچنین از اقدامات انجام‌شده در زمینه تامین تجهیزات دریایی، الکترونیک و مخابرات خبر داد و این نمایشگاه را فرصت مناسبی برای همکاری با صنعتگران و شرکت‌های دانش‌بنیان دانست. در پایان، آقای فتحی اعلام کرد که تمام تجهیزات بندری و دریایی در کل بنادر با آمادگی بالای ۹۵درصد در حال فعالیت هستند.
بازنشر فانوس دریا به نقل از اقتصاد سرآمد
