
کارشناسان معتقدند که توسعه دریامحور، با توجه به موقعیت استراتژیک ایران، نوار ساحلی طولانی و دسترسی به آبهای آزاد، ظرفیت بالایی برای رونق اقتصادی کشور دارد. حدود یک سوم مرزهای ایران را مرزهای آبی تشکیل میدهند، بنابراین توجه به فعالیتهای بندری و کشتیرانی برای رونق اقتصادی ضروری است.
شهراد کوکبی جهرمی، دبیر انجمن مهندسی دریایی ایران، به اهمیت توجه به ظرفیتهای دریاها و سواحل کشور برای رشد اقتصادی و توانمندسازی ایران پرداخته است.
او معتقد است بحران و بی ثباتی در سوریه و تلاش بازیگران منطقهای و فرامنطقهای برای اعمال فشار بر ایران، فرصتی برای تمرکز بر ظرفیتهای داخلی و توسعه دریامحور ایجاد کرده است. توانمندسازی ایران به معنای ایجاد تحرک در زیرساختهای اقتصادی و اجتماعی و افزایش تابآوری ملی است. این برنامه باید مبتنی بر ارزشهای اخلاقی و ملی باشد و با بهرهگیری از فرهنگهای بومی و دانش و فناوریهای نوین، به توسعه پایدار منجر شود. در این میان، منابع دریایی و سواحل ایران نقش کلیدی ایفا میکنند.
ایران با سواحل طولانی در شمال و جنوب، ظرفیتهای بینظیری برای توسعه دریامحور دارد. سواحل علاوه بر مزیت جغرافیایی، کانون زنجیرههای ارزش مستقیم (تجارت دریایی، شیلات، گردشگری) و غیرمستقیم (انرژیهای تجدیدپذیر، صنایع آببر) هستند.
در برنامه توسعه دریامحور، فرهنگ به عنوان عامل اهرمی نقش کلیدی دارد. فرهنگهای متنوع مناطق ساحلی میتوانند انسجام اجتماعی و مشارکت مردمی را افزایش دهند.
برنامه توانمندسازی دریامحور سه محور اصلی دارد:
- تأکید بر ارزشهای اخلاقی و فرهنگی: تقویت کرامت انسانی، انسجام اجتماعی و حفظ هویت ملی و محلی با تکیه بر فرهنگهای بومی و دانش محلی.
- تلفیق دانش بومی با فناوریهای نوین: بهرهبرداری بهینه از منابع و هوشمندسازی زنجیرههای ارزش با استفاده از فناوریهایی مانند هوشمندسازی بنادر، پرورش ماهی در قفس، و انرژیهای تجدیدپذیر.
- استفاده از اصول مدیریتی مدرن و تفکر سیستمی: هماهنگی بین اجزای برنامه و کاهش اتلاف منابع با شناسایی عوامل اهرمی و طراحی فرآیندهای بهینه.
فرهنگهای متنوع مناطق ساحلی، با ارائه دانش بومی، در هوشمندسازی زنجیرههای ارزش نقش دارند. ترکیب این دانش بومی با فناوری، بهبود کارایی و افزایش بهرهوری را به دنبال دارد.
در نهایت، توسعه دریامحور با استفاده از ظرفیتهای سواحل و دریاها، راهبردی کلیدی برای توانمندسازی ایران و مقابله با تهدیدات منطقهای است. این برنامه با تکیه بر فرهنگ، ضمن ایجاد تحرک در اقتصاد، تابآوری ملی را افزایش داده و جایگاه ایران را ارتقا میدهد.
بازنشر فانوس دریا به نقل از اقتصاد آبی