در دنیای امروز، بهره‌برداری هدفمند از منابع طبیعی، به ویژه منابع دریایی و ساحلی، به یکی از ارکان اصلی توسعه اقتصادی کشورها تبدیل شده است. دسترسی به شاهراه‌های حیاتی تجارت جهانی و جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی از جمله مزایای قرار گرفتن در مجاورت سواحل هستند. اقتصاد دریاپایه که شامل بخش‌هایی مانند کشتیرانی، حمل و نقل دریایی، شیلات، آبزی‌پروری، استخراج منابع انرژی، گردشگری دریایی و بنادر می‌شود، ظرفیت‌های منحصربه‌فردی برای افزایش تولید ناخالص داخلی و تقویت جایگاه کشورها در اقتصاد جهانی فراهم می‌کند.
ظرفیت‌های ایران در حوزه دریا
ایران با بیش از ۵۸۰۰ کیلومتر خط ساحلی در شمال و جنوب و موقعیت استراتژیک در خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر، از فرصت‌های منحصربه‌فردی در این حوزه برخوردار است. با این حال، سهم اندک جمعیت، صنایع و خدمات دریایی در تولید ناخالص ملی و عدم تمرکز صنایع در سواحل، نشان‌دهنده عملکرد ناموفق در بهره‌گیری از این ظرفیت‌ها است.
مولدسازی سواحل: راهبردی کلیدی
برای دستیابی به توسعه اقتصادی از طریق دریا، نیازمند رویکردی جامع و سیاست‌گذاری مدون هستیم که توسعه زیرساخت‌ها، بهره‌وری در استفاده از منابع و حفظ محیط زیست را به طور همزمان در نظر بگیرد. در این راستا، مولدسازی سواحل، به معنای بهره‌گیری هوشمندانه و پایدار از منابع ساحلی و دریایی، می‌تواند به عنوان راهبردی کلیدی برای تبدیل این ظرفیت‌ها به پیشران اصلی رشد اقتصادی عمل کند.
اقدامات لازم برای مولدسازی سواحل
مولدسازی سواحل مستلزم اقداماتی مانند:
- آمایش سرزمینی برای شناسایی ظرفیت‌های مناطق ساحلی
- تدوین قوانین و ایجاد تسهیلات برای جذب سرمایه‌گذاری
- تدوین طرح جامع توسعه دریامحور با هدف بهره‌برداری بهینه از منابع
- پرورش و توانمندسازی نیروی انسانی متخصص
حمایت از سرمایه‌گذاران و همکاری‌های بین‌المللی
برای دستیابی به توسعه پایدار و اثربخش، حمایت از سرمایه‌گذاران بومی و داخلی و تقویت همکاری‌های اقتصادی بین‌المللی در پروژه‌های بزرگ و دانش‌بنیان ضروری است.
هدف مقاله
این مقاله با هدف بررسی جنبه‌ها و ارائه راهکارهای علمی و عملی برای بهره‌برداری بهینه از ظرفیت‌های دریایی و ساحلی ایران توسط کارگروه تخصصی دریاپایه انجمن علمی کارآفرینی کسب و کارهای نوین ایران تدوین شده است.
بازنشر فانوس دریا به نقل از اقتصاد آبی
