سید حامد مولانا در یادداشت خود، به درستی بر اهمیت توسعه دریامحور در ایران تاکید کرده است. وی با اشاره به موقعیت ممتاز جغرافیایی ایران و ظرفیتهای فراوان دریایی، این توسعه را نه تنها یک فرصت، بلکه یک ضرورت برای تحقق رشد اقتصادی پایدار و ارتقای جایگاه بینالمللی کشور میداند.
مولانا با تاکید بر نقش کلیدی مناطق آزاد در این فرآیند، چهار محور اصلی برای تحقق توسعه دریامحور را مشخص کرده است: سیاستگذاری یکپارچه، توسعه اقتصادی دریامحور، بهرهبرداری پایدار از منابع دریایی و حمایت از سرمایهگذاران محلی. این چهار محور، در واقع چارچوبی کلی برای حرکت به سمت یک اقتصاد دریامحور پویا و پایدار ارائه میدهند.
نقاط قوت تحلیل مولانا
- تاکید بر اهمیت توسعه دریامحور: مولانا به خوبی به اهمیت استراتژیک توسعه دریامحور برای ایران پی برده و این موضوع را به عنوان یک فرصت بزرگ برای کشور معرفی کرده است.
- نقش محوری مناطق آزاد: وی به درستی به نقش مناطق آزاد در توسعه دریامحور اشاره کرده و این مناطق را به عنوان موتور محرک این توسعه معرفی کرده است.
- تاکید بر سیاستگذاری یکپارچه: مولانا بر لزوم هماهنگی و همکاری بین دستگاههای مختلف دولتی برای تحقق اهداف توسعه دریامحور تاکید کرده است.
- اهمیت پایداری محیط زیست: مولانا به حفظ محیط زیست دریایی به عنوان یک اصل اساسی در توسعه دریامحور اشاره کرده است.
چالشها و راهکارها
با وجود اهمیت و ضرورت توسعه دریامحور، چالشهای متعددی بر سر راه تحقق این هدف وجود دارد:
- کمبود سرمایهگذاری: جذب سرمایهگذاریهای داخلی و خارجی به ویژه در بخش خصوصی برای توسعه زیرساختهای دریایی و صنایع وابسته به آن، یکی از چالشهای اصلی است.
- عدم وجود قوانین و مقررات مناسب: فقدان قوانین و مقررات جامع و شفاف در حوزه دریایی، مانع از جذب سرمایهگذاران و توسعه فعالیتهای اقتصادی در این حوزه میشود.
- کمبود نیروی انسانی متخصص: تربیت نیروی انسانی متخصص در زمینههای مختلف دریایی، از جمله مهندسی دریایی، مدیریت بندری و حفاظت از محیط زیست دریایی، ضروری است.
- مشکلات زیست محیطی: آلودگی دریاها، تخریب زیستگاههای دریایی و صید بیرویه از جمله چالشهای زیست محیطی هستند که توسعه پایدار دریایی را تهدید میکنند.
راهکارهای پیشنهادی
- تسهیل سرمایهگذاری: ایجاد تسهیلات و مشوقهای سرمایهگذاری برای بخش خصوصی، به ویژه در مناطق آزاد، میتواند به جذب سرمایههای داخلی و خارجی کمک کند.
- بهروزرسانی قوانین و مقررات: اصلاح و بهروزرسانی قوانین و مقررات موجود در حوزه دریایی، ایجاد محیطی مطمئن و جذاب برای سرمایهگذاری را فراهم میکند.
- توسعه زیرساختها: سرمایهگذاری در توسعه بنادر، اسکلهها، صنایع وابسته به دریا و زیرساختهای ارتباطی، از جمله راهکارهای مهم برای توسعه دریامحور است.
- توجه به آموزش و پرورش: سرمایهگذاری در آموزش و پرورش نیروی انسانی متخصص در حوزه دریایی، میتواند به تقویت توانمندیهای کشور در این حوزه کمک کند.
- حفاظت از محیط زیست: اجرای برنامههای جامع برای حفاظت از محیط زیست دریایی، از جمله کاهش آلودگی، مدیریت پایدار منابع دریایی و مبارزه با صید غیرمجاز، ضروری است.
بازنشر فانوس دریا به نقل از اقتصاد آبی