نقش راهبردی دریای چین جنوبی در زنجیره تأمین جهانی، گزارش تازه منتشر شده با عنوان «ایمنی و توسعه کشتیرانی دریای چین جنوبی ۲۰۲۵» که توسط گروهی از پژوهشگران دانشگاه دریایی دالیان چین تهیه شده است، نخستین ارزیابی جامع مبتنی بر دادههای کلان از وضعیت عملیاتی یکی از پررفتوآمدترین و حساسترین آبراههای جهان را ارائه میدهد.
به گزارش اقتصاد آبی به نقل از گلوبال تایمز؛ دریای چین جنوبی حدود ۴۰ درصد از ترافیک دریایی جهان را در خود جای داده و مسیر عبور ۳۴ درصد از حملونقل جهانی گاز طبیعی مایع (LNG) و ۴۰ درصد از صادرات دریایی نفت خام محسوب میشود؛ موضوعی که جایگاه این منطقه را بهعنوان یکی از شریانهای حیاتی تجارت و انرژی جهانی تثبیت میکند.
این مطالعه با تحلیل دادههای سامانه شناسایی خودکار کشتیها (AIS) در سه محور بندرها، مسیرها و محمولهها، برای نخستین بار تصویر دقیقی از فعالیتهای کشتیرانی سال ۲۰۲۴ در این منطقه ارائه داده است.
این گزارش نشان میدهد که دریای چین جنوبی دارای ۲۹ بندر اصلی و ۱۴ مسیر بینالمللی کشتیرانی است که شرق آسیا را به بازارهای جهانی متصل میکند. تراکم فعالیت کشتیها در بنادر این منطقه ۷.۵ برابر کارائیب، سه برابر دریای بالتیک و ۱.۵ برابر دریای مدیترانه برآورد شده است — رقمی که اهمیت این دریا را در شبکههای لجستیکی جهانی بهخوبی نشان میدهد.
در میان بنادر منطقه، سنگاپور در سال ۲۰۲۴ بیشترین تعداد پهلوگیری کشتیها را داشته و پس از آن گوانگژو و شنژن در چین و چند بندر آسهآن قرار گرفتهاند.
گزارش با تکیه بر دادههای بزرگ، به نقش کارکردهای غیرنظامی و امدادی تأسیسات چین در صخرههای یونگشو (فیری کراس) و میجی (میشیف) اشاره میکند.
به گفته پژوهشگران، این زیرساختها زمان واکنش در عملیات امداد و نجات دریایی را به میزان قابل توجهی کاهش داده و بهعنوان «داراییهای عمومی» برای ارتقای ایمنی بینالمللی در این آبراه عمل میکنند.
نتایج این گزارش روایتهای غربی درباره «محدودیت در آزادی دریانوردی» در دریای چین جنوبی را رد کرده و تأکید دارد که عبور و مرور دریایی در این منطقه آزاد، ایمن و باثبات است.
از منظر اقتصادی، دریای چین جنوبی حلقه ارتباطی اصلی زنجیرههای صنعتی و انرژی آسیا با بازارهای جهانی محسوب میشود. در سال ۲۰۲۴، چین نزدیک به ۸۰ درصد از واردات جهانی سنگآهن دریایی را به خود اختصاص داده است؛ ازاینرو ثبات مسیرهای کشتیرانی در این منطقه ارتباط مستقیم با تعادل بازار جهانی فولاد و مواد خام دارد.
این گزارش هشدار میدهد که هرگونه اختلال در تردد دریایی میتواند موجب نوسانات شدید قیمت کالاهای پایه در بازارهای جهانی شود.
«کوانگ هایبو»، سردبیر اجرایی این گزارش، تأکید کرده است: «حفظ ایمنی و روانی جریان کشتیرانی در دریای چین جنوبی برای تضمین عرضه پایدار کالاهای اساسی و ثبات بازار جهانی حیاتی است. در برابر تهدیدات ژئوپلیتیکی و بلایای طبیعی، همکاری بینالمللی در زمینه مدیریت بنادر، ایمنی دریانوردی و حفاظت محیطی، کلید پایداری تجارت جهانی است.»
ناظران دریایی این گزارش را بخشی از دیپلماسی دریایی چین میدانند که پکن از طریق آن میکوشد خود را بهعنوان عامل ثبات و مسئولیتپذیری در حاکمیت دریایی منطقهای معرفی کند.
در چارچوب مفهوم «جامعه دریایی با آینده مشترک»، این گزارش با تکیه بر دادههای واقعی و تحلیلهای علمی، تصویری متفاوت از دریای چین جنوبی— نه بهعنوان کانون رقابت نظامی، بلکه بهعنوان مسیر مشترک تجارت جهانی و همکاری چندجانبه ارائه میدهد.
بازنشر فانوس دریا به نقل از اقتصاد آبی