راز «سیاهچاله»؛ یاکوتسک یکی از بی صداترین زیردریایی های جهان

مجله تصویری سلاح – زیردریایی یاکوتسک (Yakutsk)، ششمین و آخرین فروند از کلاس پروژه ۶۳۶.۳ وارشاویانکا (معروف به کلاس کیلو در ناتو) نیروی دریایی روسیه است. این زیردریایی دیزل-الکتریک جدید که به ناوگان اقیانوس آرام روسیه اختصاص داده شده است، آخرین نمونه از سری ارتقا یافته زیردریایی های نمادین کلاس کیلو است که نیروی دریایی روسیه قرار بود دریافت کند.

سیاهچاله اقیانوس ها؛ ویژگی های یاکوتسک

به عنوان یک نوع پیشرفته از زیردریایی های کلاس کیلو، یاکوتسک توسط دفتر طراحی مرکزی روبین طراحی شده است. این زیردریایی ها به خاطر پنهان کاری خود مشهورند و نیروی دریایی آمریکا به دلیل امضای صوتی پایینشان، به آنها لقب «سیاهچاله» داده است.

زیردریایی یاکوتسک نیز مانند دیگر زیردریایی های این کلاس، دارای فناوری پیشرفته کاهش نویز و امضای صوتی پایین است که آن را به یکی از پنهان کارترین زیردریایی های متعارف جهان تبدیل می کند. این زیردریایی ها عمدتاً برای جنگ ضدزیردریایی و ضدکشتی، جمع آوری اطلاعات، و حملات موشکی راهبردی در نظر گرفته شده اند.

مأموریت یاکوتسک؛ تقویت حضور روسیه در اقیانوس آرام

هدف از ساخت یاکوتسک و پنج زیردریایی خواهر آن، تقویت قابلیت های ناوگان اقیانوس آرام روسیه در منطقه هند-آرام است. دولت پوتین سال هاست که تلاش می کند تا تسلط شکننده خود را بر مناطق غنی از منابع شرق دورش – هرچند کم جمعیت و توسعه نیافته – تقویت کند.

با اینکه نیروی دریایی روسیه به هیچ وجه به اندازه و مقیاس نیروی دریایی آمریکا یا چین نیست، اما قابلیت های زیردریایی روسیه پس از آمریکا در جایگاه دوم قرار دارد. استقرار یاکوتسک در منطقه هند-آرام نشان می دهد که روسیه قصد دارد بر تأمین منافع خود در این منطقه پردرآمد تمرکز بیشتری داشته باشد.

ساخت و مشخصات فنی

یاکوتسک در کارخانه کشتی سازی آدمیرالتی در سن پترزبورگ، بخشی از شرکت کشتی سازی متحد (United Shipbuilding Corporation)، ساخته شده است. این شرکت کشتی سازی تنها سازنده زیردریایی های ارتقا یافته کلاس کیلو برای نیروی دریایی روسیه بوده است.

ساخت یاکوتسک در اوت ۲۰۲۱ آغاز شد و در ۱۱ اکتبر ۲۰۲۴ به آب انداخته شد. پس از گذراندن تمام بازرسی ها، یاکوتسک در ۱۱ ژوئن ۲۰۲۵ به نیروی دریایی روسیه تحویل داده شد. مراسم تحویل با حضور دریادار ولادیمیر وروبیف، معاون فرمانده کل نیروی دریایی روسیه، در سن پترزبورگ برگزار شد.

این زیردریایی در حالت شناور حدود ۲۳۵۰ تن و در حالت غوطه ور بین ۳۱۰۰ تا ۴۰۰۰ تن وزن دارد. یاکوتسک از دو ژنراتور دیزلی و یک موتور الکتریکی که یک پروانه هفت پره را به حرکت در می آورد، نیرو می گیرد. این زیردریایی می تواند در حالت شناور به سرعت ۱۷ گره و در حالت غوطه ور به سرعت ۲۰ گره دست یابد. عمق عملیاتی آن ۲۴۰ متر است و می تواند تا بیشینه عمق ۳۰۰ متر پایین برود. این زیردریایی می تواند تا ۱۲۰۷۰ کیلومتر را در حالت اسنورکلینگ طی کند و برد حرکتی آن با سرعت اقتصادی در حالت غوطه ور حدود ۷۴۰ کیلومتر است.

تسلیحات و سیستم های پیشرفته

یاکوتسک مانند دیگر زیردریایی های ارتقا یافته کلاس خود، دارای فناوری پیشرفته کاهش نویز، پنهان کاری صوتی بهبود یافته، و امضای صوتی پایین است که آن را به یکی از بی سر و صداترین زیردریایی های متعارف جهان تبدیل کرده و تهدیدی جدی برای کشتی های ناتو محسوب می شود.

این زیردریایی دارای شش لوله اژدر ۵۳۳ میلی متری در قسمت دماغه است که قادر به شلیک اژدرهای سنگین مانند یو جی اس تی، ۵۳-۶۵کی (۵۳-65K)، یا یو اس ئی تی-۸۰کی (USET-80K) برای نقش های ضدزیردریایی و ضدکشتی هستند. این زیردریایی ها همچنین می توانند تا ۲۴ مین دریایی را به عنوان جایگزینی برای اژدرها مستقر کنند.

زیردریایی های کیلو جدید مجهز به سیستم موشکی کروز قدرتمند کالیبر-پی ال، از جمله موشک های ۳ام۱۴ برای ماموریت های حمله زمینی و ۳ام۵۴ برای ماموریت های ضدکشتی هستند. افزون بر این، یاکوتسک می تواند چهار موشک کالیبر را در یک شلیک پشت سر هم و با فواصل کوتاه، با بیشینه ظرفیت هشت موشک را پرتاب کند. یک سیستم دفاع هوایی قابل حمل توسط نفر برای عملیات های سطحی نیز در دسترس است.

به طور ویژه، سیستم سونار MGK-400EM یاکوتسک قدرتمند است، همانطور که از سونار MG-519EM برای شناسایی مین ها استفاده می کند.

تفاوت ناوگان زیردریایی آمریکا و روسیه

آمریکا به نیروی زیردریایی هسته ای خود پیوند خورده است و در واقع، زیردریایی های هسته ای آمریکا بسیار قدرتمند هستند. اما کارخانه های کشتی سازی نیروی دریایی آمریکا نمی توانند پاسخگوی تقاضا باشند، چه رسد به اینکه انتظارات فزاینده را با حرکت جهان به سمت وضعیت جنگی برآورده کنند.

زیردریایی ها نقش های کلیدی در هر درگیری احتمالی قدرت های بزرگ ایفا خواهند کرد. روس ها دریافته اند که چگونه یک نیروی زیردریایی به واقع پویا را شکل دهند که ترکیبی از زیردریایی های هسته ای و دیزل-الکتریک است. با داشتن چنین ترکیبی، روسیه همچنان در رقابت باقی خواهد ماند و تضمین می کند که در هر نبرد دریایی، قدرت ماندگاری خواهد داشت و به دلیل اتکای بیش از حد به زیردریایی های هسته ای گران تر و پیچیده تری که آمریکایی ها استفاده می کنند، دچار مشکل نخواهد شد.