به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، بحران‌های خاورمیانه زمانی برای بازارهای جهانی با اهمیت قلمداد می‌شوند که بر قیمت نفت تأثیر بگذارند. ذخایر نفت در حال افزایش است و کشورهای عضو اوپک‌پلاس تلاش می‌کنند عرضه را محدود کنند؛ بالاخص که حالا ممکن است خوشحال باشند بهانه‌ای برای توقف کاهش عرضه پیدا کرده‌اند. به ادعای گروهی از ناظران بازارهای جهانی ظاهراً خود را قانع کرده‌اند که بحران جدید در خاورمیانه نیز مانند دیگر تنش‌های دهه گذشته در این منطقه، قابل اغماض است.
در حالی‌که اسرائیل و ایران همچنان درگیر تبادل آتش هستند، قیمت طلا کاهش یافته، بازدهی اوراق خزانه‌داری آمریکا افزایش و نوسان بازار سهام نیز کاهش پیدا کرده است. از همه عجیب‌تر، خبر رشد مجدد بازار سهام برجسته شده است. به باور گروهی از تحلیلگران سهام در مقایسه با اوراق بلندمدت، در قوی‌ترین وضعیت خود از زمان پس از مراسم تحلیف دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده قرار دارد. بازار نفت به نوعی وقایع اسرائیل و ایران را پیش‌بینی و قیمت‌گذاری می‌کند: به ادعای این نشریه نفت ابتدا اوج می‌گیرد و سپس کاهش می‌یابد؛ همان‌گونه که در تبادل موشکی آوریل سال گذشته رخ داد. افزایش ۲۰درصدی نفت از ۵مه تا جمعه اخیر نیز می‌تواند ناشی از همین پیش‌بینی باشد.
سناریوی پیش روی بازار مالی جهان
خبرگزاری بلومرگ در گزارشی آورده است که از منظر نظری، ایران تنها یک‌بار می‌تواند چنین حرکتی انجام دهد که ممکن است واکنش جهان (نه فقط اسرائیل و آمریکا) را به‌دنبال داشته باشد. چین نیز خواهان بسته‌شدن تنگه‌هرمز نیست و احتمالاً این خواسته را با تهران در میان گذاشته است. به همین شکل، اسرائیل هم احتمالاً از حمله به تأسیسات نفتی ایران خودداری می‌کند تا متحدانش را ناراضی نکند، اما به ادعای بلومبرگ، این‌ها همه احتمال‌های خوش‌بینانه‌اند. اگر ایران تحت فشار به گزینه‌های سخت‌گیرانه رو آورد، احتمال تحقق بدترین سناریو دور از ذهن نیست.
برخی کارشناسان اقتصادی مدعی هستند که اسرائیل ممکن است تحرکاتش را ادامه دهد تا ایران را وادارد عرضه نفت منطقه‌ای را هدف قرار دهد. همزمان شخصیت غیرقابل پیش‌بینی ترامپ نیز عامل دیگری است که بر پیچیدگی‌ها می‌افزاید. در نتیجه، سرمایه‌گذاران باید برای تبعات اقتصادی گسترده‌تر آماده باشند. ممکن است همه چیز خوب پیش برود، اما احتمال اینکه اوضاع «خیلی بد» شود، هنوز بالاتر از سطحی است که بتوان آن را نادیده گرفت. از طرف دیگر، کارشناسان معتقدند که درگیری بین ایران و اسرائیل به سطحی که باعث اختلال در حمل‌و‌نقل نفت و گاز در تنگه‌هرمز شود، نخواهد رسید و تاثیر آن بر بازار جهانی گاز طبیعی محدود خواهد بود.
سیمای سقوط در بازارهای آتی آمریکا
قراردادهای آتی در بازار سهام آمریکا طی روزهای گذشته در حالی سقوط کردند که نگرانی سرمایه‌گذاران از درگیری‌های نظامی ایران و اسرائیل افزایش یافت. به گزارش شبکه سی‌ان‌بی‌سی، قراردادهای آتی مرتبط با میانگین صنعتی داوجونز ۱۹۹ واحد یا تقریباً ۰.۵درصد کاهش یافت. قراردادهای آتی.اس.اند‌پی۵۰۰، ۰.۵درصد افت کرد، در حالی‌که قراردادهای آتی نزدک۱۰۰ حدود ۰.۶درصد کاهش داشت. البته اعتماد سرمایه‌گذاران با کاهش قیمت نفت تقویت شد؛ جایی که قراردادهای آتی نفت‌خام برنت و وست‌تگزاس اینترمیدیت بیش از یک‌درصد کاهش یافتند. این تغییر مسیر پس از رشد شدید قیمت نفت در روز جمعه در پی حملات هوایی اسرائیل به ایران رخ داد.ان‌بی‌سی‌نیوز به نقل از یک دیپلمات آگاه در خاورمیانه مدعی شده است که ایران از چندین کشور از جمله عربستان سعودی و قطر خواسته است تا از رئیس‌جمهور آمریکا دونالد ترامپ بخواهند بر اسرائیل برای آتش‌بس فشار وارد کند. به گفته این دیپلمات، آتش‌بس در ازای انعطاف‌پذیری ایران در مذاکرات هسته‌ای صورت خواهد گرفت. پس از انتشار مطلب ترامپ در شبکه اجتماعی تروث سوشال درباره تخلیه تهران، قراردادهای آتی سهام آمریکا کاهش یافت و قراردادهای آتی نفت وست‌تگزاس اینترمدیت در معاملات شبانه حدود ۲درصد افزایش یافت. پس از آن سرمایه‌گذاران منتظر داده‌های خرده‌فروشی در ماه مه خواهند بود. داده‌های مربوط به قراردادهای آتی نرخ بهره فدرال رزرو در بورس نشان می‌دهد که سیاست‌گذاران بانک مرکزی آمریکا تقریباً به‌طور قطع نرخ‌ها را در محدوده هدف فعلی ۴.۲۵ تا ۴.۵۰درصد حفظ خواهند کرد.
ضربه تنش‌های منطقه به اقتصاد منطقه یورو
روزنامه اسپانیایی ال.پایس طی گزارشی در مورد تبعات جنگ رژیم صهیونیستی با ایران برای اقتصادهای غربی نوشت: دولت نتانیاهو پس از آغاز کردن جنگ تمام‌عیار علیه ایران، در آخر هفته گذشته یک گام دیگر برداشت. این رژیم یکی از آخرین خط قرمزهای باقیمانده را پشت‌سرگذاشت؛ حملات مستقیم به زیرساخت‌های انرژی، مانند انبارهای سوخت و تأسیسات فرآوری گاز طبیعی در ایران.
در منطقه یورو، بانک مرکزی اروپا تخمین می‌زند که هر یک‌درصد افزایش در قیمت نفت‌خام تأثیری معادل دودهم درصد بر تولید ناخالص داخلی این منطقه داشته باشد. با افزایش قیمتی که نفت از اول ژوئن رخ داده منطقه یورو به اندازه ۰.۳درصد تولید ناخالص داخلی خود زیان دیده است. البته این رقم شامل ضربه سختی که صنعت و خانوارها از افزایش قیمت گاز خورده‌اند نمی‌شود. اگر افزایش قیمت نفت‌خام بیشتر از این نبوده، عمدتاً به این دلیل است که عربستان سعودی، به مدت چندهفته است که شیر نفت را باز کرده و عرضه بیشتری را به بازار وارد کرده است. حرکت چین و اروپا به سمت خودروهای برقی نیز تاثیر افزایش قیمت‌ها را کم کرده است. به هر ترتیب اقتصاد جهانی امروز به مراتب کمتر از چنددهه پیش به نفت وابسته است.
بزرگ‌ترین ترس این است که تهران ممکن است وسوسه شود که از قوی‌ترین کارت خود استفاده کند: بستن تنگه‌هرمز، بزرگ‌ترین گذرگاه نفتکش‌های جهان که روزانه یک‌سوم جریان نفت‌خام جهان از آن عبور می‌کند. بستن این آبراه که در باریک‌ترین نقطه آن به سختی ۳۴کیلومتر (۲۱مایل) عرض دارد ، برای غرب و حتی بیشتر از آن، برای اقتصاد جهانی کشنده خواهد بود. آسیا به‌طور ناگهانی تامین‌کننده اصلی نفت خود – خاورمیانه – را از دست خواهد داد و اقتصاددانان تخمین می‌زنند که یک بشکه نفت از ۷۵دلار ناچیز فعلی به بیش از ۱۰۰دلار افزایش یابد. به‌طور خلاصه، بستن تنگه‌هرمز چیزی است که هیچ اقتصادی در جهان تاب تحمل آن را ندارد حتی اسرائیل.
بازنشر فانوس دریا به نقل از اقتصاد سرآمد
