به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، خبرگزاری بلومبرگ نیز در گزارشی به نقل از دادههای حملونقل دریایی در محدوده خاورمیانه آورده که اختلال در ناوبری بیش از ۹۰۰ کشتی در تنگه هرمز و خلیجفارس در پایان هفته گزارش شده است. این اختلال موجب آشفتگی در کریدور حیاتی دریایی شده، همزمان با تشدید درگیریها میان ایران و اسرائیل. این اختلالها باعث شده کشتیها برای مسیریابی به رادار، قطبنما و دید مستقیم متکی شوند که احتمال برخورد را افزایش میدهد. همچنین مرکز اطلاعات دریایی هشدار داده که اختلال شدید در سیگنالهای ناوبری از بندرعباس ثبت شده است. مرکز اطلاعات دریایی مشترک: هیچ نشانهای از محاصره احتمالی تنگه هرمز وجود ندارد.مطابق برخی از گزارشهای منتشر شده، کشتیها در محدوده تنگه هرمز قادر به حرکت در مسیرهای مستقیم نیستند و برخی مسیرهای زیگزاگی پیموده یا حتی بهطور ناخواسته به سمت سواحل منحرف شدهاند. اختلال گسترده در سیگنالها موجب شده تا خدمه کشتیها به ابزارهای سنتیتری متکی شوند. مرکز مشترک اطلاعات دریایی نیز در اینباره هشدار داده و اعلام کرده که منشأ این اختلالات در نزدیکی بندرعباس بوده و مواردی از «پارازیت شدید» ثبت شده است. با این حال، این مرکز تأکید کرده که تاکنون هیچ نشانهای از محاصره یا انسداد تنگه هرمز، که محل عبور بیش از یکچهارم تجارت نفت جهان است، مشاهده نشده است.
هشدار انگلیس و یونان برای ناوبری
در تنگه هرمز
در این میان یونان و انگلیس به ناوگانهای کشتیرانی تجاری خود هشدار دادهاند که پس از حملات رژیم اسرائیل به ایران، از عبور از خلیج عدن خودداری کنند. پیش از این خبرگزاری رویترز در گزارشی نوشته بود که اسنادی را مشاهده کرده است که نشان میدهد یونان و انگلیس به ناوگانهای کشتیرانی تجاری خود هشدار دادهاند که پس از حملات رژیم اسرائیل به ایران، از عبور از خلیج عدن خودداری کنند و تمام سفرهای دریایی خود از طریق تنگه هرمز را ثبت کنند. نیروی دریایی مشترک چندملیتی به رهبری ایالات متحده اعلام کرد که با وجود حملات (رژیم) اسرائیل به ایران در روز جمعه، کشتیهای تجاری همچنان از تنگه هرمز عبور میکنند، اگرچه برخی از مالکان کشتیها به دنبال اجتناب از عبور از این منطقه هستند.
طبق یکی از اسناد منتشر شده توسط انجمن کشتیرانی یونان که روز جمعه ارسال شد، از مالکان کشتیهای یونانی خواسته شده است تا جزئیات کشتیهای خود را که از تنگه هرمز عبور میکنند، برای وزارت دریانوردی یونان ارسال کنند. مالکان یونانی بزرگترین ناوگان نفتکش جهان را کنترل میکنند. همچنین رویترز در گزارش خود مدعی شده بود که سند جداگانه ای که توسط وزارت حملونقل بریتانیا صادر شده، آمده است که به تمام کشتیهای دارای پرچم انگلیس، که شامل کشتیهای ثبت شده با پرچم سرخ جبل الطارق، برمودا و جزیره من میشوند، توصیه شده است که از تردد در جنوب دریای سرخ و خلیج عدن خودداری کنند.
توقف عرضه نفتکش برای مسیرهای خاورمیانه
در این میان برخی از مالکان و مدیران نفتکش، از روز جمعه و به دنبال تجاوز رژیم صهیونیستی به ایران، عرضه کشتیهای خود را برای مسیرهای خاورمیانهای متوقف کرده و مشغول ارزیابی ریسکهای ناشی از اقدامات تجاوزکارانه این رژیم هستند. آنطور که بلومبرگ گزارش داده است کارگزاران و کرایه دهندگان کشتی که مایل نبودند نامشان فاش شود، گفتهاند: تولیدکنندگان و معامله گرانی که در تلاش برای رزرو کشتی و بارگیری نفت خام و سوخت از خلیجفارس بودند، با پیشنهادهای معدودی روبرو شده اند. در حالی که احتمال اختلال قابل توجه عرضه در مقطع فعلی، اندک است، اما ثبات کشتیرانی در داخل و اطراف منطقه خاورمیانه، در هفتههای آینده، در کانون توجه بازار نفت جهانی قرار خواهد داشت.
منطقه خاورمیانه، حدود یک سوم از نفت جهان را تولید میکند و در صورت مختل شدن کشتیرانی این منطقه، صادرکنندگان بزرگ شامل عربستان سعودی و امارات عربی متحده، فضای چندانی برای تغییر مسیر صادراتشان ندارند. مالکان کشتیها از برنامهریزی سفرهای جدید در خلیجفارس خودداری کردهاند و این امر، زمینه را برای نرخهای بالاتر کرایه و احتمال اختلال کشتیرانی فراهم کرده است. بر اساس این گزارش، معامله گران و کارگزاران کشتی گفتهاند نرخ کرایه ابرنفتکشها در مسیر بین خاورمیانه و چین، حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد طی مدت یک هفته گذشته، افزایش یافته است.
افزایش کرایه نفتکشها در محدوده خلیجفارس
از طرف دیگر در روزهای اخیر، نرخ کرایه نفتکشهای حامل فرآوردههای نفتی تصفیهشده از خاورمیانه بهطور چشمگیری افزایش یافته، چراکه تنش و تبادل آتش میان اسرائیل و ایران، عبور سوخت از تنگه هرمز را با ریسک بیشتری مواجه کرده است. طبق دادههای بورس بالتیک، هزینه حمل سوخت از خاورمیانه به شرق آسیا در سه جلسه معاملاتی منتهی به روز دوشنبه نزدیک به ۲۰ درصد افزایش یافت. در همین بازه، نرخ کرایه به مقصد شرق آفریقا نیز با جهشی بیش از ۴۰ درصد روبهرو شد. همزمان با تشدید تنشها میان اسرائیل و ایران، مالکان و مدیران نفتکشها عرضه کشتیهای خود در منطقه خاورمیانه را متوقف کردهاند. با وجود اینکه تاکنون حملات جدیای به کشتیهای تجاری در خلیجفارس گزارش نشده اما فضای بازار همچنان مملو از اضطراب و نگرانی است. مسیر تنگه هرمز برای صادرکنندگان بزرگ منطقه، نظیر عربستان سعودی و امارات، شاهراهی حیاتی برای انتقال نفت به بازارهای جهانی بهشمار میرود.
به گفته دلالان کشتی و مالکان نفتکشها، روند افزایشی نرخ کرایهها در روز سهشنبه نیز ادامه دارد. نرخ شاخص برای نفتکشهای متوسط حامل فرآوردههای نفتی از خاورمیانه به ژاپن که با عنوان مسیر TC1 شناخته میشود، روز دوشنبه از ۱۱۴ به ۱۳۶ واحد «ورلداسکیل» رسید. هزینه حمل با نفتکشهای کوچکتر در همین مسیر، یا مسیر TC5، نیز طی دو جلسه معاملاتی اخیر از ۱۳۹ به ۱۶۷ واحد افزایش یافته است. در عین حال، سطح شاخص برای نفتکشهای متوسط حامل سوخت از خلیجفارس به شرق آفریقا که به آن مسیر TC17 گفته میشود، روز دوشنبه به ۲۸۷ واحد «ورلداسکیل» رسید، در حالی که دو جلسه قبل ۲۰۲ واحد بود. واحدهای ورلداسکیل درصدی از نرخ پایه تعیینشده برای هر مسیر اصلی در ابتدای سال هستند.
بازنشر فانوس دریا به نقل از اقتصاد سرآمد