سی نیوز، تحقیقات در مورد تصادف بین دو کشتی به نام‌های “Stena Immaculate” و “Solong” در آب‌های دریای شمال ادامه دارد. این حادثه که در نزدیکی سواحل یورکشایر بریتانیا و حدود ساعت ۱۱ صبح به وقت اروپای مرکزی رخ داد، بار دیگر سوالات مهمی را در مورد اثربخشی فناوری‌های ایمنی دریایی و رعایت استانداردهای ناوبری مطرح کرده است.
کشتی “Solong” که یک کشتی کانتینربر است، با نفتکش “Stena Immaculate” که توسط ایالات متحده اجاره شده بود، برخورد کرد. در پی این حادثه، مقامات بریتانیا ناخدای کشتی “Solong” را به اتهام قتل غیرعمد ناشی از سهل‌انگاری شدید دستگیر کردند.
شعبه بررسی سوانح دریایی بریتانیا (MAIB) اعلام کرده است که تحقیقات این سازمان بر بررسی روش‌های ناوبری، مدیریت خستگی خدمه، شرایط فنی کشتی‌ها و وضعیت آب و هوا در زمان وقوع حادثه متمرکز خواهد بود.
نقش فناوری‌های ایمنی دریایی در پیشگیری از تصادفات
سامانه شناسایی خودکار (AIS) و امکان غیرفعال‌سازی آن
یکی از مهم‌ترین ابزارهای پیشگیری از سوانح دریایی، سامانه شناسایی خودکار (AIS) است. این سامانه که بر اساس مقررات سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO) برای همه کشتی‌های تجاری با تناژ ناخالص بیش از ۳۰۰ تن الزامی است، اطلاعاتی مانند موقعیت جغرافیایی، سرعت و مسیر حرکت کشتی را به طور مداوم ارسال می‌کند.
با این حال، برخی کارشناسان معتقدند که این سامانه یک نقطه ضعف اساسی دارد: امکان غیرفعال‌سازی دستی آن توسط خدمه. در نتیجه، اگر یکی از این کشتی‌ها یا هر دو، در زمان وقوع حادثه این سامانه را خاموش کرده باشند، اطلاعات مربوط به مسیر حرکت آن‌ها در آن زمان در دسترس نخواهد بود. تاکنون مقامات مسئول اعلام نکرده‌اند که آیا AIS این دو شناور در هنگام برخورد فعال بوده است یا خیر.
رادار دریایی و مسئولیت کاپیتان‌ها در تشخیص خطر
سامانه‌های راداری نیز از جمله فناوری‌های حیاتی در پیشگیری از برخوردهای دریایی محسوب می‌شوند. این سامانه‌ها با ارسال امواج الکترومغناطیسی، فاصله، سرعت، جهت حرکت و موقعیت سایر شناورها را تعیین می‌کنند.
بر اساس مقررات بین‌المللی جلوگیری از تصادفات دریایی (COLREGs)، اگر شناوری بر اساس داده‌های راداری خود متوجه خطر برخورد شود، موظف است اقدامات پیشگیرانه لازم را به سرعت انجام دهد.
با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا هر دو کشتی در زمان وقوع حادثه از سامانه‌های راداری خود استفاده کرده‌اند یا خیر و آیا اطلاعات به دست آمده از این تجهیزات، خدمه را از خطر قریب‌الوقوع آگاه کرده است یا خیر.
علائم نوری و سیگنال‌های صوتی هشداردهنده
بر اساس استانداردهای IMO، کشتی‌ها باید چراغ‌های ناوبری خود را در شب روشن نگه دارند تا از فاصله حداقل سه مایل دریایی (۵.۵ کیلومتر) قابل مشاهده باشند. علاوه بر این، در صورت تشخیص خطر تصادف، کشتی‌ها می‌توانند از سیگنال صوتی مه (Fog Signal) برای هشدار به کشتی مقابل استفاده کنند.
ارتباطات اضطراری رادیویی (VHF – کانال ۱۶)
در شرایط اضطراری، کاپیتان‌ها می‌توانند از طریق کانال ۱۶ باند فرکانسی VHF با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و در مورد خطر برخورد هشدار دهند. کارشناسان بر این باورند که عدم تماس رادیویی بین دو کشتی قبل از تصادف، غیرمعمول و قابل توجه است.
با وجود سیستم‌های ایمنی متعدد، برخورد این دو کشتی نشان می‌دهد که یا این فناوری‌ها دچار نقص عملکردی شده‌اند، یا به طور مؤثر مورد استفاده قرار نگرفته‌اند.
در حالی که تحقیقات رسمی ادامه دارد، سوال اساسی این است که آیا خطای انسانی عامل اصلی این حادثه بوده است یا نقص فنی و ضعف نظارت بر اجرای استانداردهای ایمنی نیز در این حادثه نقش داشته‌اند؟
بازنشر فانوس دریا به نقل از اقتصاد آبی